AFR Ayarı Nedir?

AFR’nin açılımı Air Fuel Ratio’dur. Türkçesi ise Hava Yakıt Oranıdır. Yani AFR ayarı, LPG ile çalışan araçlardaki yakıt ve hava karışımının oranını belirlemeye yarar. LPG ile çalışan bir araca AFR ayarı yaparak LPG sistemindeki hava yakıt oranlarının aracın fabrikasyon değerleri ile birebir örtüşmesi sağlanır. AFR ayarını gerçekleştirmek için aracın seyir halinde olması gerekir. Bununla birlikte ayar gerçekleştirdikten sonra değerler farklı yük oranlarında da test edilmelidir. Yüksek devirli sürüşlerde aracın AFR ayarını gerçekleştirmek sadece bir AFR cihazı ile mümkündür.

LPG ile çalışan araçların ideal hava yakıt karışım oranına stokiyometrik oran adı verilmektedir. Stokiyometrik oran 1/14.7 değerindedir. Bu değer, motordaki silindirlere giren 1 birim yakıta karşılık olarak 14.7 birim hava alınması gerektiğini ifade eder. Yakıt hava karışımında havanın olması gerekenden daha fazla miktarda bulunması fakir karışım olarak adlandırılır. Tam tersi durumda, yani yakıtın olması gereken değerden daha yüksek miktarda bulunması ise zengin karışım olarak ifade edilmektedir.

Fakir Karışım mı Zengin Karışım mı?

Fakir karışım aracın performansını olumsuz yönde etkilemektedir. Hava yakıt karışımında havanın oranı olması gereken düzeyden ne kadar fazla olursa aracın performansı da o kadar düşük olacaktır. Bu durum uzun vadeli kullanımlarda ise aracınıza zarar verebilecek sorunların meydana gelmesine de zemin hazırlar. Örnek vermek gerekirse yüksek devirli seyirlerde araç yüke bindiğinde teklemeler meydana gelebilir. Bunun yanı sıra daha uzun vadeli kullanımlarda ise supap ve piston erimesi gibi sorunlarla da karşılaşmanız mümkündür.

Buna karşın zengin karışımlarda ise aracın yakıt tüketiminde kaçınılmaz bir artış meydana gelecektir. Hava yakıt karışımında yakıtın oranı ne ölçüde artarsa aracınızın kilometre başına harcayacağı yakıt miktarı da o ölçüde yüksek olacaktır. Zengin karışım kullanmanın meydana getireceği başlıca problemleri ise şu şekilde sıralayabiliriz:

- Yanma bozuklukları
- Egzozdan siyah duman atması
- Egzoz emisyon değerlerinin artması

Aracın AFR Ayarını Doğru Yapmak Neden Önemlidir?

Bir aracın AFR ayarını fabrikasyon değerleri ile birebir örtüşecek şekilde yapmak yakıtın verimli kullanılması ve araç performansı için oldukça önemlidir. AFR ayarı doğru yapılmış bir araçta stop etme, silkeleme ve tekleme gibi problemlerin meydana gelme ihtimali çok düşüktür. LPG ile çalışan araçlar için en önemli konulardan birisi ise aracın yüke bindiği yüksek devirlerdeki AFR değerleridir. Çünkü fakir karışım aracın yüke bindiği yüksek devirlerde motora büyük zararlar vermektedir.

Fakir karışımla çalışan LGP’li araçlarda egzoz gazının sıcaklık seviyesi oldukça yüksektir. Bu sıcaklık seviyeleri supap erimesine sebep olmaktadır. Egzoz gazının yüksek sıcaklık değerlerine sahip olması zaman içerisinde katalitik konvertörün içinin erimesine de sebep olmaktadır. Neticede AFR ayarı doğru yapılmış bir aracın doğru bir LPG kiti ve doğru montaj ile sorunsuz bir şekilde hem verimli hem de yüksek performans göstereceğini söyleyebiliriz.